تحلیل آثار نامتقارن قیمت نسبی انرژی بر رفاه در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد انرژی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد انرژی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

3 کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

10.22080/jeem.2025.29903.1031

چکیده

قیمت انرژی تاثیر بسزایی بر رفاه اقتصادی در ایران دارد و مدیریت بهینه آن می‌تواند به افزایش رفاه عمومی و توسعه پایدار اقتصادی کمک کند. در پژوهش حاضر ابتدا رفاه اقتصادی با استفاده از شاخص ترکیبی رفاه ‌اقتصادی محاسبه شد. سپس با استفاده از رهیافت خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی خطی و غیرخطی، اثر نامتقارن قیمت نسبی انرژی بر رفاه ‌اقتصادی در دوره زمانی 1350 تا 1402 محاسبه شد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص رفاه بیانگر آن است که از سال 1350 تا پایان جنگ، روند رفاه‌ اقتصادی کاهشی بوده و بعد از آن تا برنامه ششم روند افزایشی به خود گرفته است به‌طوری‌که میانگین آن از 74/24 درصد در برنامه اول به 62/62 درصد در برنامه پنجم رسیده و در برنامه ششم رقم میانگین 52/53 درصد را ثبت کرده است. همچنین اندازه قیمت نسبی انرژی (سوخت) نشان می‌دهد که میانگین اندازه قیمت انرژی از 1350 تا پایان جنگ و همچنین در برنامه‌های اول تا دوم توسعه روندی کاهشی داشته و پس از آن طی برنامه های سوم تا چهارم توسعه روندی افزایشی داشته است. از برنامه پنجم توسعه تا سال 1402 مجددا قیمت انرژی رو به کاهش است. نتایج در بلندمدت حاکی از آن است که قیمت نسبی انرژی بر رفاه اقتصادی با اثری غیرمستقیم و نامتقارن همراه است. به نحوی‌که ضمن معنادار نبودن اندازه اثرگذاری افزایش‌ها در قیمت نسبی انرژی بر رفاه اقتصادی، کاهش‌ها در قیمت نسبی انرژی با اثری غیرمستقم ...

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مدلسازی اقتصاد انرژی
دوره 2، شماره 2
اردیبهشت 1404

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 02 شهریور 1404
  • تاریخ بازنگری: 11 آبان 1404
  • تاریخ پذیرش: 16 آبان 1404
  • تاریخ انتشار: 01 اردیبهشت 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار