1
دانشجوی دکتری اقتصادسنجی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
2
کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری.
10.22080/jeem.2025.28960.1028
چکیده
نسبت مصرف انرژی به تولید ناخالص داخلی، یکی از عوامل اصلی تعیین‌کننده خطرهای زیست‌محیطی و شاخصی از کارایی بوم‌شناختی محسوب می‌شود. آموزش در طول تاریخ به عنوان یکی از مهم‌ترین محرک‌های توسعه اقتصادی و نوآوری شناخته شده و می‌تواند به عنوان ابزاری مؤثر برای تشویق آموزش انرژی، پیاده‌سازی انرژی‌های تجدیدپذیر و بهبود کارایی مصرف انرژی به کار گرفته شود. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر غیرخطی آموزش بر شدت انرژی در ایران طی سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۴۰۱ است که با استفاده از روش رگرسیون کوانتایل انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که در تمامی کوانتایل‌ها، آموزش رابطه‌ای غیرخطی به صورت U شکل معکوس با شدت انرژی دارد. همچنین، بخش ساختاری اقتصاد (کشاورزی و خدمات) اثر مثبت (نامطلوب) بر شدت انرژی دارد. هرچند در کوانتایل ۱۰ درصد، افزایش قیمت انرژی به‌نحو منفی (مطلوب) بر شدت انرژی اثرگذار است، اما این اثر در کوانتایل‌های بالا (۵۰-۹۰ درصد) مثبت (نامطلوب) می‌گردد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به سیاست‌گذاران کمک کند تا با درک دقیق‌تر تأثیر آموزش و سایر عوامل، راهکارهای مؤثرتری برای بهبود کارایی انرژی و کاهش اثرات زیست‌محیطی تدوین کنند.
)